"Είναι σοφός ο γονέας που γνωρίζει το παιδί του" Ουίλιαμ Σέξπηρ

Δευτέρα 11 Σεπτεμβρίου 2017

Α' ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ


Τα πρώτα βήματα:

Πότε ήταν απλά μια ιδέα; Πότε έγιναν μωρά; Νήπια; Και από σήμερα…πρωτάκια…

Καλή αρχή στα μικρά μας αγγελούδια που ξεκινούν φέτος τη μεγαλύτερη σταδιοδρομία τους μέχρι τώρα.

Ας δώσουμε σε αυτά τα μικρά βλασταράκια ό,τι χρειάζονται για να ανθίσουν και να καρποφορήσουν.

Αρχικά για να ξεκινήσει κανείς την πρώτη δημοτικού..ως γονέας είναι καλό να έχει υπόψη του τα παρακάτω:

1.      Το παιδί έχει συνήθως λιγότερη αγωνία από ότι εμείς οι γονείς. Οι γονείς πλημμυρίζουμε με επιπλέον αγωνία το παιδί μας.

2.      Το παιδί έχει έμφυτη την αγάπη για τη μάθηση. Οι ενήλικες το μαθαίνουμε να έχει ενδοιασμούς και να ανησυχεί.

3.      Το παιδί έχει την ανάγκη να ρωτάει. Θέλει να ρωτάει. Έτσι μαθαίνει. Οι ενήλικες (γονείς ή εκπαιδευτικοί)  συνήθως γεμίζουμε το παιδί με δεύτερες σκέψεις. «Πρέπει να το ρωτήσω; Είναι σωστό; Γιατί ρωτάω μόνο εγώ; Οι άλλοι γιατί δεν ρωτάνε; Εγώ κάνω λάθος;». Ας επιτρέψουμε, λοιπόν, στα παιδιά μας να ρωτάνε γενικότερα.

4.      Το παιδί συνεχίζει να μαθαίνει και μέσα από το παιχνίδι. Όχι μόνο μέσα από το διάβασμα. Καλό είναι, λοιπόν, να του επιτρέπουμε να έχει καλό και ποιοτικό χρόνο για παιχνίδι, αδόμητο. Οι εξωσχολικές δραστηριότητες δεν είναι καθαρός χρόνος παιχνιδιού.

5.      Το παιδί μας παραμένει το παιδί μας! Δεν είναι μόνο μαθητής/τρια. Δεν είναι μόνο η απόδοσή του. Είναι και όλα τα άλλα που ήταν πριν μπει στο δημοτικό σχολείο!

Τα παραπάνω 5 μυστικά είναι σημαντικά για να προχωρήσουμε στο πώς να διαβάζουμε με ένα πρωτάκι…

(Επόμενο άρθρο)

Δευτέρα 15 Μαΐου 2017

Ανθρώπινος εγωισμός και έρωτας:


Πόσοι έρωτες και αγάπες δεν χάθηκαν από τον ανθρώπινο εγωισμό..τι είναι αυτό που μας κάνει να μην αφήνουμε τους άλλους να μας πλησιάσουν; Πόσα «δεν με άφησες να σε ερωτευτώ» ή «ό,τι δίνεις παίρνεις»  μπορεί να καθόρισαν τα βήματά μας…αλήθεια, το να μην δώσεις όταν ο άλλος το ζητήσει, και τελικά να φύγει είναι ανθρώπινος εγωισμός. Το να περιμένεις πότε μπορεί να δώσει, είναι απλή ανθρώπινη ανάγκη..αν σε αφήσω να πλησιάσεις θα με μάθεις..και το ανυπόφορο είναι ότι θα μάθω κι εγώ για τον εαυτό μου…πόσοι άνθρωποι είναι τόσο αυθεντικοί που να το επιτρέψουν στον εαυτό τους να ζήσουν τον αυθεντικό έρωτα;

Τον έρωτα που σφύζει από ζωή και επιθυμία, που σου ανοίγει φτερά και σε φροντίζει. Πόσοι άνθρωποι αντέχουν να αγαπήσουν τον εαυτό τους και τελικά να καταφέρουν να αγαπήσουν και τον Άλλο;

Πονάω τους ανθρώπους που κλείστηκαν στον εαυτό τους, δεν τον μοιράστηκαν ποτέ και έτσι δεν έμαθαν ποτέ τα όριά τους, το τι θα μπορούσαν να γίνουν μέσω των Άλλων.

Το να σχετίζεσαι θέλει θάρρος και επιθυμία για ζωή..αλλιώς σε κατακλύζουν οι φόβοι και οι φοβίες, τα υπαρξιακά ερωτήματα που έμειναν μισά…και αναπάντητα. Πώς αν δεν μοιραστείς θα σε μάθεις;

Και έτσι φτάνουμε στην κυνικότητα των ανθρώπων που για να εξυγιάνουν την μοναξιά τους βλέπουν τους άλλους λίγους…και κατασκευάζουν το φρούριο της μοναξιάς τους…και περνώντας τόσο χρόνο μόνο με τον εαυτό τους γίνονται ολιγαρκείς..μόνο ο εαυτός τους νομίζουν αρκεί..και ξεχνούν…ή δεν έμαθαν ποτέ πώς ο άνθρωπος πάντα ψάχνει…να δέσει την ψυχή του με την ψυχή του Άλλου.

Πώς να είμαι Εγώ αν δεν έχω το Εσύ να με διαχωρίζω και να με συνδυάζω…;

Για αυτό όσο δεν μοιάζω με τον Άλλο, όσο μπορώ να τον δω διαφορετικά από εμένα, τότε συνάπτω σχέσεις…και τις πάω παρακάτω…χωρίς να κλείνει ο κύκλος..σπειροειδής πορεία που ανεβαίνει μόνο προς τα πάνω…

Όχι! Οι ανθρώπινες σχέσεις όταν έχουν θάρρος και αυθεντικότητα δεν είναι ό,τι δίνεις παίρνεις…είναι ότι δίνω ό,τι έχω για να το πάρω πίσω πολλαπλάσιο…είναι να επιτρέψω να με ακουμπήσει ο Άλλος, να εμπιστευτώ, να γίνω διαπερατός..τότε μόνο αυξάνω την ομοιοστασή μου…εκλεκτική διαπερατότητα το λέει η βιολογία..πύλη και φράγμα μαζί…

Ανθρώπινες ανάγκες δημιουργούν ανθρώπινες σχέσεις….αντίδοτο στην μοναξιά…αντίδοτο στον θάνατο.

 

Κυριακή 14 Μαΐου 2017

ΜΕΛΕΤΗ & ΠΑΙΔΙ


                     

Γιατί τόσος κόπος γύρω από το διάβασμα του σχολείου; Οι γονείς ταλαιπωρούμε και ταλαιπωρούμαστε στους σχολικούς μήνες. Και αν τελικά δεν καταφέρουμε να οργανωθούμε στη μελέτη, αρχίζουμε να αμφισβητούμε ο ένας τον άλλο, και τελικά να θέτουμε υπό αμφισβήτηση και τον θεσμό του σχολείου.
Στόχος μας είναι να τονωθεί η αυτοεκτίμηση του παιδιού-μαθητή εφόσον θα τα καταφέρνει με την καθημερινή δουλειά του. Για αυτό ασχολούμαστε με τη μελέτη.

Μαθαίνουμε στο παιδί το δίκτυο των υποχρεώσεών του και του ενισχύουμε την μνήμη, την αυτονομία, την οργανωτικότητά του.

Ας δούμε πώς θα το πετύχουμε όλο αυτό.

Βασικοί παράγοντες είναι:

Η ηλικία του παιδιού.

Η διάθεση του γονέα να είναι βοηθητικός και όχι ελεγκτικός.

Η αυτονομία και σε τι βαθμό έχει κατακτηθεί και σε άλλες δραστηριότητες.

 

Α & Β δημοτικού:

Σχετική εικόνα

Ας μην ξεχνάμε ότι το παιδί στην α’ δημοτικού μόλις και αφήνει πίσω του τη νηπιακή ηλικία και ό,τι αυτή συνεπάγεται. Το ψυχο-γνωστικό σοκ είναι μεγάλο. Ταυτόχρονα, κοινωνικά εισέρχεται στην ταυτότητα του μαθητή.

Οι γονείς είμαστε εκείνοι που θα γνωρίσουμε στο παιδί το τι σημαίνει να έχει καθημερινή εργασία, και να ικανοποιείται από τις γνώσεις που το ίδιο αποκομίζει. Όχι μόνο γιατί θα πάρει ένα μπράβο (εξωτερικό κίνητρο) από εμάς και τον δάσκαλο, αλλά γιατί το ίδιο χτίζει λιθαράκι –λιθαράκι τις γνώσεις του (εσωτερικό κίνητρο).

Οι γονείς θα δείξουμε το πώς διαβάζουμε το κάθε μάθημα, επικουρικά. Δεν ξεχνάμε να ΑΚΟΛΟΥΘΟΥΜΕ εμείς το παιδί και όχι εκείνο εμάς.

Αυτό σημαίνει ότι , εμείς θα αφουγκραστούμε την ώρα που εκείνο λειτουργεί και θα το διδάξουμε τη σειρά μελέτης, όμως θα δώσουμε χρόνο και υπομονή ανάλογα την κλίση και την κατανόησή του.

Συνήθως, μέχρι τα Χριστούγεννα της α ΄δημοτικού, ένας μαθητής έχει καταφέρει να μάθει του τι σημαίνει εργασία καθημερινή.

Γλώσσα : ενισχύουμε την οπτική μνήμη του παιδιού με το να γράφουμε τις συλλαβές και την ορθογραφία που μαθαίνει, με διαφορετικά χρώματα και να τονίζουμε ό,τι καινούριο μαθαίνει.

Μαθηματικά: να εφαρμόζουμε στα παιδιά μας ό,τι μαθαίνουν και στην πραγματική ζωή.

 

 

 

Γ & Δ δημοτικού:

Σχετική εικόνα

 

Στην επόμενη βαθμίδα τάξεων είναι σημαντικό να βάλουμε το παιδί στο παιχνίδι της αποστήθισης. Αυτό γίνεται με ενίσχυση της μνήμης εργασίας και την ενίσχυση της ανάσυρσης από την μακρόχρονη μνήμη. Αργότερα θα τα βοηθήσει στην παραγωγή Έκθεσης και τις συνδυαστικές ερωτήσεις.

Μνήμη εργασίας: ανάληψη ευθυνών που να σχετίζεται από το τι έχω για την επόμενη μέρα, μέχρι του τι μπορεί να πρέπει να αγοράσουμε για το κολατσιό.

Καθημερινές μικρές αναθέσεις που βοηθούν το παιδί να χτίζει τη μνήμη του.

Μικρές σημειώσεις για να την τονώνει.

Ανάσυρση:  ζητάμε και παίζουμε μαζί του το παιχνίδι μνήμης με το να εξιστορούμε παλιά γεγονότα και να ζητάμε λεπτομέρειες από το παιδί.

Μπορούμε να παίζουμε μαζί του διάφορα παιχνίδια μνήμης , όπως την εξιστόρηση μιας ταινίας.

Ε & Στ΄Δημοτικού:

 

Interest leads naturally to concentration. #Parenting #Education

Είναι η τελική ευθεία. Εδώ ό,τι έχω δουλέψει τα προχωρώ λίγο παρακάτω, αν μου επιτρέπει το ίδιο το παιδί.

 

Για το γυμνάσιο αλλάζει τελείως η βοήθεια στο σπίτι…

 

"Everything you say to your child is Absorbed, Catalogued and Remembered." - Maria Montessori  #Quotes #Quote

Συνήθως είναι πολύ δύσκολο να αλλάξουμε την αυτοαντίληψη του μαθητή στο γυμνάσιο. Αν κάτι δεν έχει πάει καλά, τότε, ξεκινάμε την παραπάνω διαδικασία από την αρχή…

 

Σημαντικά tips:

Αποφυγή εντάσεων και προσβολών. Αν προσβάλλω το παιδί..θα προσβληθεί.

Αποφυγή εντολών και συγκρούσεων.

Ποτέ ταμπέλες, χαρακτηρισμοί ή συγκρίσεις.

Έμφαση στις επιτυχίες και όχι στα λάθη του.

Να μην παρεμβαίνουμε με έτοιμες λύσεις.

 

Να θυμόμαστε:

Σημασία για το παιδί και την ενίσχυση κινήτρων είναι να του αναγνωρίζουμε την προσπάθειά του.

Να του δίνουμε χρόνο.

Να κάνουμε διάλογο.

Να υπάρχει επαφή με τον εκπαιδευτικό του σχολείου.

 

Σημαντικό στην προσπάθειά μας είναι:

Η επιβράβευσηà καθημερινή, εβδομαδιαία, μηνιαία & ετήσια

Η διαφοροποιημένη μάθηση και μελέτη : κάθε παιδί μας διαφέρει.

Η χρήση οπτικών, ακουστικών και κιναισθητικών τεχνικών.

Αυτοεκτίμηση - Αυτοαντίληψη


Για να μιλήσει κανείς για την αυτοεκτίμηση, αυτοαντίληψη και όλους τους αντίστοιχους ορισμούς, όπως η αυτοεικόνα, η αυτοπεποίθηση κτλ. είναι καλό να ξέρουμε πού μας χρησιμεύουν. Γιατί ασχολούμαστε με αυτά;

Όλα τα παραπάνω είναι κάποια τμήματα, κάποιες συνιστώσες του ποιος είμαι. Του εαυτού μου. Του Εγώ μου.

Ο εαυτός μου είναι μία αντίληψη γνωστική & συναισθηματική,  που χτίζεται επηρεασμένη αρχικά από τους γονείς και τις παιδικές καταβολές και έπειτα από όλα τα προσωπικά επιτεύγματα, την προσωπική ιστορία του καθενός ανθρώπου. Η σχέση & η ανεξαρτησία από τους γονείς, οι επαγγελματικές επιλογές, η σεξουαλική συμπεριφορά και η κοινωνική ζωή είναι βασικότεροι παράγοντες που επηρεάζουν την εικόνα που έχει κανείς για τον εαυτό του.

Έτσι, ο εαυτός «κουβαλάει» την γνωστική & την συναισθηματική του αντίληψη. Πιο συγκεκριμένα,

Ένας άνθρωπος έχει την αυτοαντίληψη ( ή αυτοεικόνα) του και την αυτοεκτίμησή του.

Η αυτοαντίληψη είναι η γνωστική επεξεργασία για τον εαυτό μας.

Η αυτοεκτίμηση είναι η συναισθηματική επεξεργασία για τον εαυτό μας.

 

Η αυτοαντίληψη είναι οι πολλοί τρόποι που μπορεί κανείς να επεξεργαστεί το ποιος είναι.  Αφορά σε μία δήλωση, μία περιγραφή, μία πεποίθηση του ποιός είμαι. Κάτι σαν την ταυτότητά μας.  Μπορεί να είναι ρεαλιστική, μπορεί να μην είναι ρεαλιστική αυτή η αντίληψη.

Το πρόσημό της εξαρτάται από το πώς οι  Σημαντικοί Άλλοι ανατροφοδοτούν το άτομο. Συγκεκριμένα, οι γονείς, τα αδέλφια, το σχολείο και όλες οι πρώιμες και πρώτες εμπειρίες είναι εκείνες που καθορίζουν το πρόσημο.

Περιλαμβάνει στοιχεία όπως η κοινωνική ταυτότητα, οι προδιαθέσεις, τα σωματικά χαρακτηριστικά. Πχ. Η αυτοαντίληψη των μαθητών περιλαμβάνει ένα σύνολο χαρακτηριστικών όπως  η σχολική ικανότητα, οι σχέσεις με τους συνομηλίκους, οι σχέσεις με τους γονείς, η αθλητική ικανότητα, η φυσική εμφάνιση, η συμπεριφορά.

 

Η αυτοεκτίμηση είναι το κλάσμα του τι ΠΕΤΥΧΑΙΝΩ προς το τι ΣΤΟΧΟΥΣ μου θέτω (αυτοαξιολόγηση). Κατά συνέπεια, ένα άτομο μπορεί να έχει θετική ή αρνητική αυτοεκτίμηση.  Εξαρτάται από την αυτοαντίληψη.

Η αυτοεκτίμηση χωρίζεται σε τρεις βασικούς τομείς:

Την ΣΦΑΙΡΙΚΗ αυτοεκτίμηση: γενική ιδέα για τον εαυτό μου.

Την ΕΝΔΙΑΜΕΣΗ αυτοεκτίμηση: σχετίζεται με συγκεκριμένους τομείς της ζωής μας.

Την ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΗ αυτοεκτίμηση: είναι οι καθημερινές εκδηλώσεις αυτοεκτίμησης.

https://blogger.googleusercontent.com/img/b/R29vZ2xl/AVvXsEgJWlfTwuHOpedO0MaLgeXNFWcmZJ78xxijgdZnJj_-ocN9h9uc74IvLEa46aawS8t1P1hsyJUxx-5-lS1WukMiAy7bevTAhl4IkNILmjHkgc969P1DBnATzfCMjOjYj9qgSdPMmy1A-VOv/s1600/autoconceito.jpg

 

Πώς χτίζονται στην παιδική –σχολική & εφηβική ηλικία:

Το πιο σημαντικό εδώ είναι να απαντήσουμε στο ότι η αυτοεκτίμηση μπορεί να χτιστεί. Η αυτοαντίληψη είναι δοσμένη από τους γονείς μας. 

Το κλειδί της ευτυχίας του ανθρώπου δεν είναι να «πειράξει» την αυτοαντίληψή του αλλά να δομήσει την αυτοεκτίμησή του, η οποία είναι ένα αναπτυξιακό χαρακτηριστικό και δομείται όσο ο άνθρωπος εξελίσσεται.

Βασικά σημάδια έλλειψης αυτοεκτίμησης είναι η επιθετικότητα, ο θυμός, η ντροπή, το να μην πω τη γνώμη μου. Αυτά όλα οδηγούν στην δόμηση μίας τάσης αυτοκαταστροφικότητας που εμπεριέχει τον φθόνο, την θλίψη  και τον θυμό.

Όλα αυτά δημιουργούν ένα φαύλο κύκλο αποτυχίας & αυτοεκπληρούμενης προφητείας:

Αυτοαντίληψη χαμηλή (ενδεχομένως ημισυνειδητή)à συνήθως  οδηγούμαι σε αυτοεκτίμηση χαμηλήà νιώθω ότι όλοι με κοιτούν και καταλαβαίνουν τα αρνητικά μουà φέρομαι αντίστοιχα πιστός στην αρνητική απειλή (είμαι κακός μαθητής)à οι υπόλοιποι ανταποκρίνονται σε αυτό που εγώ τους δείχνωà θυμώνω και δείχνω χειρότερο εαυτόà οι υπόλοιποι αντιδρούν σε ό,τι βλέπουνà επιβεβαιώνομαι ότι τελικά καλώς με αντιλαμβάνομαι ως κακό μαθητή (τοποθέτηση ταμπέλας).

 

Εμείς οι γονείς:

Μπορούμε να δομήσουμε μία ισχυρή αυτοαντίληψη στα παιδιά μας, έτσι ώστε να μπορούν να έχουν καλά όρια στον εαυτό τους, να μην παρασέρνονται, να μην νιώθουν ότι παίρνουν παραπάνω αξία από επιρροές που μπορεί να μας φοβίζουν.

Η αυτοαντίληψη των παιδιών μας τους δίνει ώθηση για κίνητρα και δράση. Το γεγονός ότι τα παιδιά μας αντιλαμβάνονται τον εαυτό τους, είναι η βάση της ανθρώπινης ιδιότητας.

Στην θετική αυτοαντίληψη, τα παιδιά χρησιμοποιούν σπάνια μηχανισμούς άμυνας, είναι έτοιμα να δεχτούν αδυναμίες τους και είναι ειλικρινή με τον εαυτό τους.

Τα παιδιά με χαμηλή αυτοαντίληψη, έχουν στάση άμυνας συχνά σους άλλους, υιοθετούν μία πιο μοναχική στάση ζωής και υποτιμούν τις πραγματικές δυνατότητές τους.

Η θετική αυτοαντίληψη είναι ένας βασικός παράγοντας για τη συμμετοχή στη μάθηση.

Στην ηλικία 6-12 τα παιδιά περνούν τη φάση «ΜΠΟΡΩ να ΜΑΘΩ». Εδώ, είναι που οι γονείς, το σχολείο και η εγγραφή των αντίστοιχων κατορθωμάτων μπορούν να επηρεάσουν όλη την μετέπειτα εξέλιξη του παιδιού.

Πέμπτη 30 Μαρτίου 2017

Ερωτήσεις του νηπίου για τη ζωή και τον θάνατο:



Αρχικά ας σημειώσουμε τις βασικές προϋποθέσεις για την απόκρισή μας στις ερωτήσεις του νηπίου:

3 προϋποθέσεις σχετικά με τις ερωτήσεις του νηπίου:

1.    Δεν αφήνουμε το παιδί χωρίς απάντηση ποτέ διαφορετικά το παιδί δεν το βοηθάμε να συνεχίσει τον συλλογισμό του και να γεμίσει τα κενά του.

2.    Δεν μαλώνουμε το παιδί επειδή μας  ρωτάει (κάτι που μας δυσκολεύει). Εδώ γίνεται αναφορά στις φορές που το παιδί μπορεί να ρωτήσει κάτι που μας δυσκολεύει ή στις φορές που το παιδί κάνει επαναλαμβανόμενες ερωτήσεις συνέχεια. Δεν μπορούμε να στερήσουμε στο παιδί την ικανοποίηση να μαθαίνει και φυσικά δεν πρέπει να δείξουμε δυσφορία γιατί το παιδί γεμίζει ενοχές.

3.    Δεν θα πούμε ποτέ ψέματα στο παιδί. Πάντα θα ξεκινάμε από την αλήθεια. Βέβαια αυτό το τελευταίο εξαρτάται από την ηλικία του παιδιού, από την ερώτηση που μας υποβάλλει (πλευρά παιδιού) και από τις γνώσεις και τον χαρακτήρα τον δικό μας (πλευρά γονέα).

Όταν τηρούμε τις παραπάνω προϋποθέσεις είναι δυνατόν να απαντήσουμε σε όλες τις ερωτήσεις των νηπίων όσο δύσκολες και αν είναι.

Μία από τις πιο δύσκολες ερωτήσεις του νηπίου είναι εκείνη που σχετίζεται με τη ζωή και το θάνατο.

Η ερώτηση αυτή γίνεται για πρώτη φορά γύρω στα 3 έτη του νηπίου το νωρίτερο. Δηλαδή, σε μία φάση που το νήπιο μπορεί να ξεχωρίσει τον εαυτό του από τα άλλα παιδιά.

Στην ερώτηση για τη ζωή η απάντηση καλύπτει εξελικτικά 4 φάσεις:

Α. ποιος φέρνει στον κόσμο το παιδί.

Β. το πού έχει η μητέρα το παιδί (αρχές σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης).

Γ. πώς μπαίνει στην κοιλιά της μητέρας το παιδία (αρχές σεξουαλικής διαπαιδαγώγησης).

Δ. ποιος είναι ο ρόλος του πατέρα.


Υπάρχει και το θέμα του θανάτου.

Στην ερώτηση για τον θάναταο ας κρατήσουμε ότι ένα τόσο βαρύ θέμα για τους ενήλικες, δεν μπορεί να είναι λιγότερο βαρύ για τα νήπια. Η διαφορά είναι ότι το νήπιο δεν έχει μεταφυσικές και φιλοσοφικές αναζητήσεις. Σημαντικό είναι να ντύσουμε αυτό το θέμα με ήπιο τόνο όταν το συζητάμε με το νήπιο.

Παράδειγμα, στις οικογένειες που υπάρχει η πίστη μέσα στην καθημερινότητά τους το να χρησιμοποιηθούν φράσεις όπως: « ο Θεός που είναι πολύ πολύ ψηλά και ξεκουράζει τους ανθρώπους που έχουν κουραστεί…» μπορεί να βοηθήσει.

Στις οικογένειες που δεν θέλουν να εμπλέξουν την θρησκευτική αντίληψη στον θάνατο, μπορεί ο γονέας να μιλήσει για τον κύκλο της ζωής, ώστε να μπορεί το νήπιο να τοποθετήσει μία σχετικά μακρινή χρονική στιγμή τη στιγμή της απώλειας των σημαντικών άλλων του (γονείς, αδέλφια προς την εφηβεία).

Μία καλή απάντηση εμπεριέχει μόνο την προσωπική μας αντίληψη και τον απόλυτο σεβασμό στο νήπιο:

Αναφέρουμε απόλυτα ότι δεν θα ξανασυναντήσουμε το πρόσωπο που χάθηκε/έφυγε/ξεκουράζεται (δεν αρέσει η λέξη πέθανε ακόμα) με τον ίδιο τρόπο. Θα μπορούμε να το συναντάμε αλλιώς (στον ουρανό, στο σημείο ταφής που το ονοματίζουμε διαφορετικά στο νήπιο, αφήνοντας ζωγραφιές, μιλώντας για το πρόσωπο που έφυγε).
Εδώ είναι σημαντικό να μιλήσουμε για τα συναισθήματα της απώλειας και της θλίψης.
Να αναφέρουμε την έννοια του χρόνου και της φθοράς.
Να καθησυχάσουμε με τον Κύκλο της ζωής.
Προς την εφηβεία αναφέρουμε την λέξη θάνατος και απώλεια και μιλάμε συζητώντας ανοιχτά θέματα που φέρνει το παιδί.
Σημαντικό θα ήταν να μην πηγαίνουν σε κηδείες, μνημόσυνα της οικογένειας τα νήπια. Τα νήπια δεν θέλουμε να έχουν αυτό ως τελευταία μνήμη (ο αποχαιρετισμός αυτός ανάγεται στην ψυχολογία των ενηλίκων). Τα νήπια μπορούν μετά τα 5 έτη να παρευρεθούν σε αντίστοιχα μυστήρια και αυτό γίνεται μόνο ανάλογα την βαρύτητα του πένθους για τους γονείς που είναι οι βασικοί που καλύπτουν το παιδί.

Κυριακή 19 Μαρτίου 2017

ΚΑΝΟΝΕΣ ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑΣ


Για να μάθουμε τα παιδιά μας να μαθαίνουν.

Πολύ συχνά μιλάμε για το ότι τα παιδιά έχουν μειωμένη επίδοση ή μειωμένη προσοχή. Πολύ συχνά αυτό δεν οφείλεται σε κάποια μαθησιακή δυσκολία αλλά σε ένα φαινόμενο που ονομάζεται  «ανατροπή της αρχηγίας». Πρόκειται για την περίπτωση που ο γονέας (ή ο εκπαιδευτικός στη μάθηση) νομίζει ότι διατηρεί τον έλεγχο και όμως στην πραγματικότητα γίνεται το αντίθετο. Ο έλεγχος της κατάστασης (πχ. τα όρια στην οικογένεια ή στη μάθηση) έχει γίνει θέμα του παιδιού ( ή μαθητή).

Το παραπάνω, η ανατροπή στην αρχηγία είναι κάτι που συναντάμε όταν τα παιδιά μπαίνουν στην εφηβεία. Νωρίτερα συμβαίνει όταν τα παιδιά δεν εισπράττουν σεβασμό και κατά συνέπεια αντιδρούν.

Όμως, όταν η οικογένεια (ή τάξη) διέπεται από καλή δομή και λειτουργία, τότε όλα είναι καλύτερα.

Πιο συγκεκριμένα,

Η ΔΟΜΗ:  εμπεριέχει τους κανόνες, το έργο/στόχο και τους καθορισμένους ρόλους.

Η ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ: εμπεριέχει την καλή επικοινωνία, την συναλλαγή και επιτρέπει την ανάπτυξη των μελών της ομάδας.

Αν για κάποιο λόγο, ανατραπεί το ποιος καθορίζει τα παραπάνω, τότε έχουμε δυσλειτουργία σε τομείς.

Στόχος είναι μέσα στην οικογένεια να τηρηθούν οι 7 κανόνες της καλής μάθησης:

1.      Καλή επαφή γονέα-παιδιού (μαθητή-δασκάλου)

2.      Συνεργασία ανάμεσα στα παιδιά της οικογένειας (ανάμεσα στους εκπαιδευόμενους)

3.      Ενεργητική μάθηση

4.      Άμεση ανατροφοδότηση

5.      Καλή χρήση του χρόνου

6.      Μετάδοση υψηλών προσδοκιών

7.      Σεβασμός στην ποικιλομορφία

 

 

ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ:

 

·        Καλή επαφή γονέα-παιδιού (μαθητή-δασκάλου): η καλή επαφή του παιδιού με τον γονέα του το ενθαρρύνει να προωθεί τα προσωπικά του σχέδια.

·        Συνεργασία ανάμεσα στα παιδιά της οικογένειας (ανάμεσα στους εκπαιδευόμενους): κύριο μέλημα των γονέων είναι η συνεργατική  και όχι η ανταγωνιστική σχέση μεταξύ των αδελφών. Έρευνες έχουν δείξει ότι η σχέση με τα αδέλφια δεν μπορεί να διαταραχτεί παρά μόνο από ελλιπείς χειρισμούς του γονέα.  Το παιδί που μοιράζεται με τον/την αδελφό/ή μπορεί να βελτιώσει τον τρόπο σκέψης και να εμβαθύνει στην κατανόηση.

·        Ενεργητική μάθηση: το παιδί χρειάζεται να επιτρέπεται να μιλάει για ό,τι μαθαίνει και να επεξεργάζεται τη γνώση του μαζί με τον γονέα. Ο γονέας είναι βοηθητικός στον συνδυασμό της παλιάς με την καινούρια γνώση.

·        Άμεση ανατροφοδότηση: αυτό δίνει τη δυνατότητα στο παιδί επί τόπου να γνωρίζει αν κάτι είναι καλό ή όχι, αν μπορεί να το κρατήσει ως γνώση, συνήθεια κτλ ή όχι.

·        Καλή χρήση του χρόνου: το παιδί χωρίς άγχος και βιασύνη μπορεί να αποδώσει στην καθημερινότητά του.

·        Μετάδοση υψηλών προσδοκιών: είναι σημαντικό να θυμόμαστε την αυτοεκπληρούμενη προφητεία. Εφόσον οι γονείς επηρεάζουμε τα παιδιά σε αυτό, ας έχουμε υψηλές προσδοκίες από εκείνα.

·        Σεβασμός στην ποικιλομορφία: που σημαίνει ότι το κάθε παιδί μπορεί με διαφορετικούς τρόπους και μέσα να μαθαίνει και οι γονείς είναι καλό να είμαστε εκεί για να προσαρμόζουμε τον τρόπου που μαθαίνουμε πράγματα στα παιδιά μας.

Όλα τα παραπάνω ισχύουν και τους εκπαιδευτικούς.

Δευτέρα 20 Φεβρουαρίου 2017

Εναντιωματική Διαταραχή



Η εναντιωματική διαταραχή ή αλλιώς η Διαταραχή της Αισθητηριακής Επεξεργασίας,  πρόκειται για την συμπεριφορά εκείνη του παιδιού που βλέπουμε να είναι συστηματικά και τακτικά σε ένταση, να εκφράζει έντονο θυμό, να μιλάει με αγένεια (αντιμιλάει) στους γονείς του ή και γενικότερα, να είναι έντονα εχθρικό και ανυπάκουο.

Η αλήθεια είναι ότι τα περισσότερα παιδιά, αν όλα πάνε καλά, κατά τη διάρκεια της νηπιακής και σχολικής ηλικίας θα έχουν έντονες φάσεις ανυπακοής και αντιπαράθεσης με τους γονείς τους αλλά και το κοινωνικό σύνολο. Αν δεν συμβεί η αντίθεση που περιγράφουμε παραπάνω με τους γονείς έγκαιρα, τότε το πιθανότερο, είναι να έχουμε μία έντονη εφηβεία.

Όμως, τι είναι αυτό που μπορεί να μας πονηρέψει σχετικά με την Εναντιωματική Διαταραχή;

Συνήθως το παιδί παρουσιάζει κάποια από τα παρακάτω χαρακτηριστικά:

Χάνοει εύκολα την ψυχραιμία του και περνάει στην ανυπακοή .

Προκαλεί φασαρίες με μικρές αφορμές και κάνει ό,τι μπορούν για να δείξει ότι δεν δέχεται τον ενήλικα και γενικότερα όποιον έχει εξουσία.

Χρησιμοποιεί λέξεις προσβλητικές και συχνά αυτό γίνεται εσκεμμένα.

Έχει την τάση να εκδικείται.

 

Στην νηπιακή ηλικία παρουσιάζεται έντονα η εν λόγω στα αγόρια, ενώ στη σχολική ηλικία εξομοιώνονται τα ποσοστά μεταξύ των 2 φύλων. Η συμπεριφορά των εν λόγω παιδιών μπορεί να θυμίζει τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ με τη βασική διαφορά ότι τα παιδιά με ΔΕΠ-Υ είναι παρορμητικά ενώ τα παιδιά με Ε.Δ. είναι κυρίως επιθετικά. Επίσης, είναι σημαντικό να μην συγχέουμε τα παιδιά με Ε.Δ. με εκείνα που παρουσιάζουν Διαταραχή της Διαγωγής δεδομένου ότι τα παιδιά της 2ης περίπτωσης, είναι επικίνδυνα χωρίς επίβλεψη.

Τα αίτια δεν είναι συγκεκριμένα. Κάποιες έρευνες μιλούν για χημικές διαφοροποιήσεις στον εγκέφαλο, ενώ μπορεί να σχετίζεται και το οικογενειακό πλαίσιο και ο τρόπος που πλαισιώνονται.

Το σημαντικότερο είναι έγκαιρα οι εκπαιδευτικοί και οι γονείς να πλαισιώσουν το παιδί. Ο μεγαλύτερος μύθος είναι ότι το παιδί μεγαλώνοντας θα ωριμάσει. Η εν λόγω διαταραχή μπορεί να έχει καλή πρόγνωση μόνο αν οι γονείς κάνουν συστηματικά συμβουλευτική, και το ίδιο το παιδί φροντιστεί μέσω ατομικής θεραπείας (παιγνιοθεραπεία, διαχείριση θυμού και εκμάθηση τεχνικών), μοντελοποίησης της συμπεριφοράς του γονέα (το παιδί μέσω μίμησης να μπορεί να ρυθμιστεί). Στην περίπτωση που δεν γίνει έγκαιρη διάγνωση, η Ε.Δ. μπορεί να ισχυροποιηθεί παίρνοντας τη μορφή της Διαταραχής της Διαγωγής που στην ενήλικη ζωή μπορεί και να μετεξελιχθούν σε Αντικοινωνική Διαταραχή της Προσωπικότητας.

Τέλος, να θέσουμε ως βασικό στοιχείο της αντιμετώπισης της εν λόγω διαταραχής ότι το παιδί πρέπει να μάθει στην αυτοβοήθεια. Μία από τις βασικότερες μορφές αυτοβοήθειας είναι η συμμετοχή σε αθλητικές ομάδες, η συμμετοχή σε ομάδες ψυχοθεραπείας όπου θα γίνεται εκμάθηση τεχνικών χαλάρωσης και ηρεμίας, αναγνώριση λαθών , αναγνώριση της πηγής έντονου στρες και άλλα.

Θεωρούμε σημαντική τη συμβολή όλων, γονέων, ειδικών αλλά και δασκάλων για την αρτιότερη αντιμετώπιση της διαταραχής αυτής.

Το να δώσουμε κίνητρα στα παιδιά αυτά, να έχουμε οι ίδιοι υπομονή και επιμονή, να θέτουμε ξεκάρα πλαίσια και κανόνες είναι τα βασικότερα στοιχεία μίας σωστής αντιμετώπισης.

Κυριακή 19 Φεβρουαρίου 2017

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΦΟΒΙΑ



Κοινωνική φοβία ή Διαταραχή Κοινωνικού Άγχους:

Η Κοινωνική Φοβία (Social Anxiety Disorder, SAD or Social Phobia) εξελίσσεται στους ενήλικες και διαχωρίζεται στην Eιδική Kοινωνική Φοβία και στη Γενική Κοινωνική Φοβία. Όμως, υπάρχουν στοιχεία που μπορεί κανείς να τα διακρίνει από την παιδική και εφηβική ηλικία, ή ακόμα και νωρίτερα από την νηπιακή ηλικία. Στόχος μας είναι να διερευνήσουμε τα βασικά σημεία που ένα νήπιο, παιδί και έφηβος μπορεί να εμφανίσει νωρίς και να σχετίζονται με την εν λόγω φοβία.

Πιο  συγκεκριμένα, η Ειδική Κοινωνική Φοβία είναι η άβολη διάθεση την οποία έχουμε σε  περιπτώσεις που καλούμαστε  να εκτεθούμε μπροστά σε κοινό. Η πιο συχνή μορφή της Ε.Κ.Φ. είναι να διστάζει και να αποφεύγει τελικά κάποιος να κάνει μία ομιλία ή να του πάρουν μία συνέντευξη. Τα βασικά συναισθήματα είναι να  νιώθει ανασφάλεια, άβολα, έντονο στρες και να έχει διάθεση να αποφύγει μία αντίστοιχη κατάσταση.

Συνήθως, ένα νήπιο μπορεί να παρουσιάσει την λεγόμενη αιδώ ή συστολή (πχ. σε ένα ποιήμα ή σε ένα θεατρικό του σχολείου) και ΔΕΝ είναι προπομπός της παραπάνω φοβίας. Στην περίπτωση, όμως, που το νήπιο είναι γενικότερα κλειστό και αποφεύγει την επαφή με τους συνομηλίκους ή και τους μεγαλύτερους, που νιώθει πιο άνετα με μικρότερα παιδιά ή που μπορεί να αποφεύγει το συστηματικό παιχνίδι που πρέπει να καταλαμβάνει κάποιον ρόλο, τότε αρχίζουμε να σκεφτόμαστε μήπως το νήπιο εξελίξει κάποια φοβία. Στην νηπιακή ηλικία είναι σχετικά εύκολο να ανατραπεί το παραπάνω, δεδομένου ότι δεν έχει εγκατασταθεί κάποια χρόνια κατάσταση και τα νήπια είναι δεκτικά σε αλλαγές. Εδώ, ως αλλαγή ορίζουμε την προσεκτική και με σεβασμό στο νήπιο παρέμβαση που θα επιτρέψει στο νήπιο να συμμετέχει με χαρά σε παραπάνω δραστηριότητες. Προσοχή! Το ζητούμενο είναι να γίνει το  νήπιο πιο άρτιο κοινωνικά και όχι να εντάσσεται οπωσδήποτε σε πολυπληθείς ομάδες.

Το παιδί μπορεί να μας δώσει στοιχεία Ε.Κ.Φ. όταν κάποια στιγμή μέσα στο δημοτικό ξεκινήσει να ντρέπεται μπροστά σε ομάδες, πχ. να σηκώσει το χέρι του, να πει το ποίημα του, να παίξει στο άθλημά του. Μπορεί το παραπάνω να πυροδοτηθεί από κάποια αλλαγή (τραυματική, πχ μετακόμιση) ή απογοήτευση (μία ήττα, ένα διαζύγιο γονέων κτλ) που έχει προηγηθεί (σε χρονικό βάθος μέχρι και 2 έτη πίσω). Το παιδί μπορεί να αναπτύξει σταδιακά Ε.Κ.Φ. χωρίς να το καταλάβουμε. Οι γονείς καλό είναι να είμαστε σε εγρήγορση ώστε σε  μία έντονη δυσαρέσκεια του παιδιού μας σε κάτι από τα παραπάνω να μπορούμε να συνδράμουμε ώστε να απαλύνουμε τα συμπτώματα και να σταματήσουμε ενδεχομένως την εγκατάσταση της φοβίας.

Ο έφηβος, μπορεί ακαριαία (και πάλι είναι αναγκαίο ένα ερέθισμα ως πυροδότηση) να εμφανίσει την παραπάνω φοβία. Συνήθως, προετοιμάζεται από νεαρότερη ηλικία χωρίς να γίνει αντιληπτό και για αυτόν τον λόγο φαίνεται σαν να γίνεται ακαριαία στην εφηβεία. Στην ηλικία αυτή είναι δυσκολότερο να αναστραφεί η κατάσταση. Όμως, με σωστούς χειρισμούς από τους γονείς και με βραχεία ψυχοθεραπεία, ο έφηβος μπορεί να ανακουφιστεί.

Η Γενική Κοινωνική Φοβία είναι μία γενική κατάσταση φόβου και αποφυγής σε ό,τι αφορά το κοινωνικό σύνολο. Κάποιες έρευνες έχουν σχετίσει την Γ.Κ.Φ. με την παράνοια, δεδομένου ότι το άτομο θεωρεί ότι όλοι τον παρατηρούν, τον σχολιάζουν, καταλαβαίνουν το άγχος του και βλέπουν τις αδυναμίες του. Το άτομο που υποφέρει από τη Γ.Κ.Φ. δεν μπορεί να «απαλλαχτεί» εύκολα από αυτήν, παρά μόνο αν γίνει συστηματική και χρόνια ψυχοθεραπεία. Η Γ.Κ.Φ. όμως, κλείνει τον άνθρωπο στο σπίτι, στον εαυτό του και συνήθως πολύ δύσκολα ζητάει ή δέχεται βοήθεια. Η Γ.Κ.Φ. μπορεί να είναι μία μετεξέλιξη της Ε.Κ.Φ. και παρουσιάζεται συντριπτικά στους ενήλικες και όχι σε νεαρότερες ηλικίες!

 

 

Κυριακή 5 Φεβρουαρίου 2017

ΣΕΙΡΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ στην ΟΙΚΟΓΕΝΕΙΑ

   

                                                           ΣΕΙΡΑ ΓΕΝΝΗΣΗΣ και πώς επηρεάζει
Θέμα ρόλου ή σειράς οι συμπεριφορές των παιδιών μας;

Σειρά ερευνών δείχνουν ότι τα παιδιά που γεννιούνται πρώτα, δεύτερα και τρίτα έχουν κοινά χαρακτηριστικά ανεξάρτητα από τον ρόλο που κρατούν στην οικογένεια. Έτσι, ακόμα και αν κάποιο παιδί διατηρεί τον ρόλο του καλού παιδιού ή του μαύρου πρόβατου ή του παιδιού συντρόφου κτλ (βλέπε παρουσίαση «Ρόλοι Παιδιών»), η σειρά γέννησης  και η σχέση του με το ή τα αδέλφια του μπορεί να επηρεάσει όλη τη μετέπειτα ζωή του.

Πιο συγκεκριμένα,

Τα πρωτότοκα παιδιά (ή λειτουργικά πρωτότοκα): συνήθως παρουσιάζονται

υπεύθυνα, ενήμερα για τα θέματα της οικογένειας, απαντούν θετικά στις προσδοκίες των γονέων τους, προχωράνε στη ζωή τους με βάση την πεπατημένη, μπορούν να διοικήσουν ομάδες και να έχουν πολλές ευθύνες ταυτόχρονα.

Βιώνουν έντονο άγχος και είναι επιρρεπή στις απογοητεύσεις και τα μπλοκαρίσματα. Πιθανόν από τους χειρισμούς που γίνονται όταν έρχεται το 2ο παιδί, τα πρωτότοκα νιώθουν εύκολα αδικημένα και στεναχωριούνται βαθιά. Είναι επιρρεπή στις συγκρίσεις.

Σπάνια τα παιδιά αυτά απομακρύνονται ουσιαστικά από τους γονείς τους και είναι συνήθως η ζωή τους δομημένη ώστε να γίνονται βοηθητικά.

Μπορούν να κάνουν εύκολα επαγγέλματα διοικητικά και οργανωτικά.

Τα δευτερότοκα παιδιά:

είναι γλυκά και ευγενικά, έχουν γοητεία και συνήθως κερδίζουν τους πάντες. Είναι ευπροσάρμοστα χωρίς να κάνουν προσπάθεια. Περιμένουν εύκολα τη σειρά τους και αντέχουν τη ματαίωση, ανταποκρίνονται στην πίεση καλά και αντέχουν στις αλλαγές.

Στην περίπτωση που γίνουν sandwich ανεβαίνουν τα επίπεδα στρες και νιώθουν παραγκωνισμένα. Αν δεν γίνει σωστά η μετάβαση της αλλαγής σειράς μέσα στην οικογένεια μπορεί να χάσουν όλα τα οφέλη της σειράς γέννησής τους και να νιώσουν αδικημένα και παραμελημένα.

Συνήθως είναι τα παιδιά που μπορούν να πηγαίνουν καλά τόσο με τα μεγαλύτερα όσο και με τα μικρότερα παιδιά. Η ψυχική τους πίεση είναι μεγάλη, αλλά αν παραμείνουν τα «μικρά» της οικογένειας είναι εύκολο να διοχετεύσουν σε δημιουργικές ασχολίες και καινοτομίες την ενέργειά τους.

Συνήθως είναι ικανά σε επαγγέλματα μάρκετινγκ και προώθησης.

Τα τρίτα παιδιά:

είναι συνήθως ευέλικτα και νιώθουν παραγκωνισμένα, χωρίς να ενδιαφέρονται ιδιαίτερα για αυτό. Πιο σημαντικά είναι τα αδέλφια τους και όχι οι ενήλικές. Έχουν διάθεση να διαφοροποιούνται από τις ομάδες και να είναι ιδιαίτερα μέσω κάποιας ικανότητας.

Δεν έχουν ιδιαίτερο άγχος σε σχέση με τα πρωτότοκα ή τα δευτερότοκα παιδιά.

 Μπορούν να αναλάβουν ρόλους επαγγελματικούς που να περιέχουν καινοτομίες και αλλαγές. Γίνονται καλοί έμποροι με ιδέες ή ανυπόμονοι άνθρωποι της δράσης.

 

Τα παραπάνω είναι απλή περιγραφή κάποιων χαρακτηριστικών.

Το πιο σημαντικό από όλα είναι ο τρόπος που οι γονείς αφήνουν τον συνδυασμό μεταξύ των αδελφών και με τους ίδιους.

Η βάση για την υγιή ανάπτυξη των παιδιών μας ανεξάρτητα από τη σειρά γέννησης είναι :

·        Η αποδοχή του κάθε παιδιού.

·        Η αναγνώριση από τον γονέα πώς το παιδί μπορεί να πιέζεται από την συνύπαρξη με τα αδέλφια. Η φυσική τάση των παιδιών είναι να θέλουν σε αποκλειστικότητα τους γονείς, τα παιχνίδια κτλ. οι γονείς οφείλουμε να διευκολύνουμε τα παιδιά από τον εγωκεντρισμό τους να περάσουν στο ευεργετικό μοίρασμα που να περιέχει μέσα την απόλαυση της παρέας από τα αδέλφια. Αυτό σημαίνει ότι οι ίδιοι γινόμαστε κοινωνοί του μοιράσματος. Τα μαθαίνουμε να περιμένουν τη σειρά τους, να χαίρονται με την επιτυχία του άλλου, να διδάσκονται μέσα από συναισθήματα, όπως η πίεση και η ζήλια.

 

ΜΥΣΤΙΚΑ για να αποφύγουμε το αίσθημα κατωτερότητας:

Το πιο σημαντικό είναι να αποφεύγουμε την αποδοχή με όρους, την σύγκριση, το να είμαστε υπερπροστατευτικοί.

1.      Αποδοχή άνευ όρων (όχι άνευ ορίων): προωθεί την ελευθερία σκέψης και την γερή αυτοεκτίμηση. Η προσπάθεια να ανταμείβεται ώστε το παιδί να μπορεί να έχει κίνητρα να προχωράει και να βάζει στόχους.

2.      Η σύγκριση έχει να γίνεται μόνο ενδοατομικά: πχ. το κατάφερες χθες, είμαι σίγουρη ότι θα το καταφέρεις και σήμερα. Και όχι μεταξύ αδελφών: πχ. η Μαρία είναι πιο συγκεντρωμένη, εσύ ολόκληρη γυναίκα και τι κατάλαβες…

3.      Να μην υπερπροστατεύουμε: τα παιδιά μας δεν πρέπει να χάνουν ευκαιρία να γίνονται χρήσιμα μέλη στην ομάδα τους (ξεκινώντας από την οικογένεια). Έτσι αυτοπραγματώνονται.

4.      Η ενθάρρυνση: εκ μέρους μας τα βοηθά στην ψυχική και γνωστική τους ανάπτυξη. Μιλώντας για τα προτερήματα και την προσπάθεια τα παιδιά μας μαθαίνουν να βλέπουν τον εαυτό τους με συμπάθεια και να μπορούν να αναγνωρίζουν τις δυνατότητές τους.

5.      Η αίσθηση της ανεξαρτησίας: τα παιδιά να κάνουν μόνα τους όσα μπορούν να κάνουν.

6.      Διδασκαλία και εκπαίδευση: ας γίνουμε τα role models για τα παιδιά μας. Έτσι χτίζουμε την ασφαλή εμπιστοσύνη μεταξύ μας.

 

 

Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2017

ΘΕΜΑ: ΑΓΑΠΗ vs ΘΥΜΟΣ (ισχύει;;)


«…Κοιτάω τα μάτια του και βλέπω τον κόσμο του…»

Πώς η αγάπη μπορεί να μας ανοίξει την πόρτα στο να βιώσουμε και τα υπόλοιπα συναισθήματα ουσιαστικά, είναι συχνά θέμα ομιλιών. Όμως ας δούμε την έμπρακτη αγάπη μέσω του βιώματος όλων των συναισθημάτων.
Χρόνια τώρα μελετάμε οι ειδικοί τον θυμό. Αναρωτιόμαστε γιατί θυμώνουν οι άνθρωποι, πώς θα διαχειριστούμε τον θυμό, τι είναι θυμός, αν αντιβαίνει την αγάπη κοκ.
Ο θυμός είναι ένα παρεξηγημένο συναίσθημα. Ακόμα και η ετυμολογία του έρχεται σε αντίθεση με τον ορισμό του.
Ετυμολογικά ο Θυμός: οργή, καρδιά, ψυχή, επιθυμία, ζωή. Ξεκινάει από το ρήμα θύω à έχω ορμήà θύελλα. (https://en.wiktionary.org/wiki/%CE%B8%CF%85%CE%BC%CF%8C%CF%82)
Ορισμός σε σύγχρονα λεξικά: έντονη δυσαρέσκεια που εκφράζεται επιθετικά.
Από την άλλη η αγάπη έχει  πολλούς ορισμούς γιατί έχει πολλά είδη, πχ. γονική αγάπη, συντροφική αγάπη, αγάπη για τον εαυτό κτλ. η αγάπη είναι ο έρωτας, η επιθυμία ζωής.
Αν δούμε καλύτερα το παραπάνω, είναι ένας κύκλος.
Η ορμή μου για ζωή με οδηγεί σε επιθυμία ζωής.
Πράγματι, έχει φανεί ότι η καταπιεσμένη ορμή ζωής, ο καταπιεσμένος θυμός οδηγεί σε καταθλιπτικά επεισόδια. Όταν ο θυμός καταφέρει να βρει διέξοδο, τότε μπορούμε να λυτρωθούμε από δυσλειτουργίες.
Ας τονίσουμε ότι δεν εννοούμε την ακραία έκφραση του θυμού που είναι η οργή, η ο μόνιμα θυμωμένος άνθρωπος.
Λειτουργίες θυμού:

·        Λειτουργεί σαν «αποσυμπιεστικό» στον ψυχισμό ενηλίκων και παιδιών.

·        Δίνει ώθηση στο κίνητρο.

·        Συνδυασμένος με άλλα βασικά συναισθήματα οδηγεί σε νέα συνδυαστικά συναισθήματα.

·        Δίνει εγρήγορση.

·        Ενημερώνει για τα όριά μας.

·        Ενημερώνει για τις ανάγκες μας και τις αντοχές μας.

·        Είναι ένα σήμα κινδύνου.

·        Είναι ένα σήμα γνώσης εαυτού.

Θέλει δύναμη να θυμώσει κανείς. Ο αφορισμός του Αριστοτέλη : Ο καθένας μπορεί να θυμώσει, είναι εύκολο. Αλλά να θυμώσεις με το σωστό άνθρωπο, στο σωστό βαθμό, για το σωστό λόγο, τη σωστή στιγμή και με το σωστό τρόπο, αυτό δεν είναι καθόλου εύκολο.
 
Μας δείχνει ότι δεν είναι εύκολο να κάνει κανείς σωστή χρήση του θυμού.
Αν κανείς δει αρχαία γνωμικά θα παρατηρήσει ότι η λέξη θυμός δεν χρησιμοποιείται. Στη θέση της υπάρχει η οργή.
Ας μην αφορίσουμε, λοιπόν, ένα από τα 6 βασικά συναισθήματα (χαρά, λύπη, φόβος, έκπληξη, απέχθεια-αηδία).

Καταπιεσμένος θυμός, τι προκαλεί:
Ξεκινάμε πάλι με ένα ρητό του Άγγλου ποιητή Dryden:
Να φοβάσαι την οργή του υπομονετικού ανθρώπου.

Η αλήθεια είναι ότι συχνά το «καλό παιδί» που δεν θυμώνει και συνήθως είναι συγκαταβατικό κτλ. κάνει εκρήξεις που δεν μπορούν να μαζευτούν εύκολα.

Ο καταπιεσμένος θυμός μπορεί να οδηγήσει σε χάσιμο ορίων και αναγκών, οπότε ο άνθρωπος οδηγείται σε μία διπλή εικόνα εαυτού. Την εσωτερική (δεν έχει γαλήνη και ισορροπία γνωρίζοντας ότι δεν εκφράζει επιθυμίες, στόχους κτλ) και την εξωτερική (το συνεργάσιμο και συμπαθές άτομο κτλ) που δίνει ικανοποίηση στους άλλους και όσο ικανοποιεί τους άλλους τόσο δεν ικανοποιεί τον εαυτό του.

                  Καταπιεσμένος θυμός

Καταπιεσμένος θυμός--> χάσιμο ορίων και επιθυμιών--> αρεστή εικόνα στους Άλλους, όχι στον Εαυτό-->Απομάκρυνση από τα βασικά συναισθήματα-->Οργή που ξεσπά (ενοχές)

  

Με το παραπάνω σχήμα φαίνεται η πορεία του καταπιεσμένου θυμού.

Φυσικά υπάρχει και το άλλο άκρο.


Θυμός χωρίς όρια (ενοχές)-->μικρή ανοχή στην ματαίωση-->απομάκρυνση από κίνητρα-->οι Άλλοι αποδομούν την εικόνα μου--> χαμηλή αυτοεκτίμηση.

Η χρυσή τομή στα παραπάνω έρχεται όταν οι  κρίσεις θυμού (ή το πείσμα) που κάνουν από νωρίς στη ζωή μας την εμφάνισή τους διαχειριστούν σωστά.

Τα 6 βασικά συναισθήματα με τα οποία γεννιέται ο άνθρωπος είναι η χαρά, λύπη, φόβος, θυμός, αηδία, έκπληξη.

Αν το σκεφτείτε συνήθως σε όλα τα παραπάνω συναισθήματα πλην του θυμού, επιτρέπουμε το παιδί να εξελίξει το τι αισθάνεται. Γιατί όχι όμως στον θυμό;;

Ο θυμός είναι έντονα ενοχοποιημένος, ξεκινώντας κυρίως από τον χώρο των μεγάλων. Γονείς που θύμωναν ή τους θύμωσαν. Θυμοί που δόθηκαν σαν κακό παράδειγμα, θυμοί χωρίς κατεύθυνση κοκ καθορίζουν την ασυνείδητη καταγραφή μας για το τι σημαίνει θυμός.

Όμως, τα παιδιά για να εξελιχθούν οφείλουν να θυμώσουν. Όταν ένα παιδί θυμώνει συνήθως έχει δίκιο. Αν μπορέσουμε να αφουγκραστούμε το δίκιο του, σημαίνει ότι μπορώ να καθοδηγήσω σωστά το παιδί μου.  

1ο  βήμα:

Σε κρίση θυμού του παιδιού μας, χωρίς χαρακτηρισμούς, χωρίς εννοείται σωματική τιμωρία, αφήνω το παιδί να ολοκληρώσει το tantrum θυμού. Εκείνη τη στιγμή της έξαρσης, το παιδί δεν ακούει, δεν βλέπει οι αισθήσεις έχουν αλλοιωθεί. Ακόμα και το άγγιγμα θα μπορούσε να το πονέσει.

Σημαντική πηγή ηρεμίας, μόνο η φωνή μας η οποία είναι ήρεμη, όχι ψυχρή, όχι έντονη. Είναι χάδι για να ηρεμήσει το ξέσπασμα. Μέσα το λεκτικό μήνυμα κρύβει ανιδιοτέλεια και όχι το πώς εγώ αισθάνομαι, ενώ το παιδί μου είναι τόσο πιεσμένο. Ούτε ο χρόνος, ούτε το αν είμαστε σε εξωτερικό χώρο μας ενδιαφέρει. Εκείνη τη στιγμή μας ενδιαφέρει να πλέξουμε ένα γερό σχοινί επικοινωνίας.

2ο βήμα:

Όταν το παιδί ηρεμήσει τότε μπορώ να το φέρω πιο κοντά μου και να μιλήσουμε, να αγκαλιαστούμε, να χτίσουμε κανόνες σαν φράγμα στην οργή.

·        Δεν ενοχοποιώ.

·        Δεν χαρακτηρίζω.

·        Δεν χτυπώ.

·        Δεν διατάζω.

·        Δείχνω θέληση να καθοδηγήσω.

·        Δείχνω κατανόηση.

·        Δείχνω έμπρακτα την αγάπη μου.


Έτσι αποφεύγω τα διπλά μηνύματα. Δηλαδή, τα μηνύματα που ενώ έχω παραβιάσει (πχ χτυπήσει) το παιδί μου του λέω πόσο το αγαπώ.!!!

3ο βήμα:

Βάζω τον θυμό σαν δείκτη για κάτι που το παιδί ζητάει, έχει ανάγκη. Προσοχή στις ερμηνείες.







Ένα παιδί που χτυπιέται στον διάδρομο του super-market δεν έχει ανάγκη το ένα επιπλέον παιχνιδάκι. Συνήθως, όταν το έχουν ανάγκη δεν χτυπιούνται. Όταν χτυπιούνται, έχουν ανάγκη την υπενθύμιση του κανόνα (υπάρχει κανόνας ή το παιδί προσπαθεί να τον ανακαλύψει μόνο του;), έχουν ανάγκη την προσοχή μας (μήπως σέρνω καρότσι και παιδί, μιλώντας ταυτόχρονα και στο τηλέφωνο;;), έχουν κουραστεί (μετά από σχολείο και δραστηριότητα, «πεταχτήκαμε» στο super market?).

Λένε ότι το οργισμένο μυαλό τα λόγια ημερεύουν (Αισχύλος). Οργής νοσούσης εισίν ιατροί λόγοι.